Temat historyczny

Oblężenie Konstantynopola 717-718

W niecałe 200 lat od upadku Zachodniego Rzymu Wschodnie Cesarstwo znalazło się na krawędzi istnienia. Po wielu latach wojen i epidemii dżumy w 634 roku na Rzymian wyruszyli wyznawcy nowej religii – muzułmanie. Imperium nie miało sił oprzeć się Mahometanom i do 700 roku utraciło Syrię, Palestynę, Armenię i całą Afrykę. Muzułmanie zdawali się być niepowstrzymani, jednak na ich drodze do Europy stała Królowa Miast – stolica i największa twierdza Rzymian.
 
Sytuacja w Bizancjum
Przełom VII i VIII wieku był bardzo ciężki dla Bizancjum. Cesarstwo w błyskawicznym tempie utraciło większość swoich terytoriów na rzecz Arabów; w tym tak cenne prowincje jak Egipt i Afryka. Na Bałkanach osiedlały się plemiona Słowian. Większość Italii zajęli Longobardowie. Pod cesarskim panowaniem pozostały tylko nieliczne terytoria włoskie zorganizowane w Egzarchat Rawenny. Najważniejszymi, można rzec, rdzennymi terytoriami niegdyś wielkiego Imperium Rzymskiego pozostały Anatolia i Tracja, w której leżała stolica – Konstantynopol. Sytuacja w mieście też była napięta, po pierwszym obaleniu Justyniana II w 695 roku nastało 12 lat anarchii. Do 717 roku na tronie Nowego Rzymu zasiadało 6 różnych cesarzy. Jeden po drugim uzurpowali władzę i ją tracili.  
W końcu w 717 roku do gry wkroczył Leon III Izauryjczyk, założyciel dynastii izauryjskiej, która do 802 roku sprawowała władzę w Bizancjum. Z pomocą Arabów zajął stolicę i obalił Teodozjusza III. Muzułmanie chcieli wykorzystać nowego władcę do własnych celów, jednak po objęciu władzy Leon zerwał wszystkie złożone im obietnice.   

Cesarstwo w 717 roku; Hoodinski, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

Oblężenie Miasta  
Kalif – przywódca muzułmanów – słysząc o niesubordynacji cesarza, rozkazał zdobyć Konstantynopol. 15 sierpnia 717 roku pod mury miasta podeszła ogromna armia arabska (wg. źródeł licząca 120-200 tysięcy ludzi) i flota 1800 okrętów. Rzymska stolica posiadała kilka kluczowych cech, które czyniły ją niezwykle trudną do zdobycia. Pierwszą z nich były Mury Teodozjusza – najsilniejsze fortyfikacje w Europie – w tamtych czasach wręcz nie do zdobycia. Łańcuch rozpinany nad złotym rogiem pomiędzy 2 częściami miasta blokował do niego dostęp od wody. Rzymskie okręty wyposażone w miotacze ognia greckiego siały panikę wśród wrogich marynarzy i nie miały sobie równych w walce. Muzułmanie rozpoczęli oblężenie Konstantynopola. Zima na przełomie 717 i 718 roku była wyjątkowo ciężka, jak na tereny śródziemnomorskie. W jej trakcie wielu oblegających umarło z głodu i chorób. Wiosną 718 roku Arabowie wysłali pod Konstantynopol kolejne kilkaset okrętów. Wielu marynarzy tej floty było chrześcijańskimi Koptami i zdezerterowało na stronę Cesarstwa. Koptowie zdradzili obrońcom istotne informacje o blokadzie morskiej miasta, dzięki czemu Rzymianom udało się pokonać arabską flotę. Oblężenie chyliło się ku końcowi. W lecie 718 tego samego roku sprzymierzeni z Bizancjum Bułgarzy pokonali armię lądową Mahometan. 15 sierpnia 718 roku po dwunastu miesiącach muzułmanie odstąpili od oblężenia. Wycofująca się flota arabska wpadła w sztorm i niemal doszczętnie zatonęła. Powszechnie mówi się, że to Karol Młot zatrzymał arabski pochód na Europę pod Poiters. Wielu historyków uważa jednak, że to właśnie ów oblężenie Konstantynopola było o wiele ważniejszą i dotkliwszą dla Arabów bitwą. 

Kacper Ausz

Studiuję na trzecim roku dziennikarstwa i komunikacji społecznej. Jestem pasjonatem historii, w szczególności średniowiecza. Interesuję się również muzyką, literaturą oraz kulturą.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *