Sportowcy z niepełnosprawnością – o ludziach, którzy pokonują własne słabości
Niepełnosprawność, słysząc to hasło mamy przed oczami osobę, której prawidłowe funkcjonowanie zostało w dość dużym stopniu ograniczone. Ale czy na pewno tak jest? Jakie znaczenie może mieć sport dla osób z niepełnosprawnością? Tego wszystkiego i wiele więcej, dowiesz się po przeczytaniu tego artykułu.
Sport a niepełnosprawność. Pojęcia choć tak różne i wydawać by się mogło, tak ciężkie do połączenia, są wstanie stworzyć spójną całość. W jaki sposób? Otóż okazuje się, że sport pełni niezwykle istotną rolę w życiu osób z niepełnosprawnością. Dzięki niemu poprawia się poziom ich funkcjonowania i jakości życia. Aktywność fizyczna jest także dobrym środkiem integracji społecznej, jak również skutecznym elementem rehabilitacji.
Początki sportu dla osób z niepełnosprawnością
Sport dla osób z niepełnosprawnością, datuje swój początek na 28 lipca 1948. Tego dnia, podczas Igrzysk Olimpijskich w Londynie, odbyły się nietypowe dla tamtych czasów zawody łucznicze, zorganizowane na terenie szpitala w Stoke Mandeville. Ich pomysłodawcą był sir Ludwik Guttman. Dzięki temu wydarzeniu, zapisał się on na łamach historii jako człowiek, który jako pierwszy otworzył świat sportu dla osób z niepełnosprawnością. Uważał bowiem, że „dla osoby niepełnosprawnej sport powinien być skutecznym środkiem przywracania kontaktu ze światem zewnętrznym, ułatwiając integrację tych osób ze społecznością obywatelską”. Po jego głośnym przedsięwzięciu w wielu miastach świata zaczęły powstawać liczne kluby sportowe a w szkołach tańca oferowano kursy tańca towarzyskiego dla osób z niepełnosprawnościami. Dzięki zachodzącym zmianom, ludzie z ograniczeniami mogli wyjść z domu, wyrwać się z ciągłej monotonii i poczuć się pewniej, nawiązując przy tym kontakty towarzyskie.
Sport jako droga do samoakceptacji osób z niepełnosprawością
Poprzez udział w różnego rodzaju zawodach osoby z niepełnosprawnością nabierają pewności siebie, pokazując wszystkim swoje możliwości. Dodatkowo, poprawiają swoją kondycje fizyczną, jak również nabierają przekonania, że nie są gorsi od reszty osób, dzięki czemu łatwiej godzą się z towarzyszącymi im schorzeniami. Sport i aktywność służą także celom rehabilitacyjnym, oraz poprawiają wydolność i sprawność.
Dyscypliny sportowe osób z niepełnosprawnością
Sporty osób z niepełnosprawnością oparte są zarówno na istniejących dyscyplinach, jak i takich, które powstały wyłącznie dla ludzi z ograniczeniami. Oto kilka z nich:
- Piłka siatkowa na siedząco – wzorowana na siatkówce. Polega na prawidłowym przebici piłki nad siatka, przy jednoczesnym nieodrywaniu pośladków od parkietu.
- Koszykówka na wózkach – boisko i wysokość kosza są takie same jak dla osób sprawnych. Jedyna różnica polega na tym, że zawodnik po otrzymaniu piłki, może tylko dwa razy napędzić wózek, nie kozłując.
- Podnoszenie ciężarów – zawodnik ma za zadanie unieść sztangę do maksymalnego wyprostu w stawach łokciowych, wygrywa ten kto był w stanie podnieść jak największy ciężar.
- Rugby na wózkach – sport łączący osoby z tetraplegią, paraplegią oraz po amputacji. Polega na przekroczeniu linii końcowej z piłką, co skutkuje zdobyciem punktu. Utrudnieniem jest to, że zawodnik może przetrzymać piłkę zaledwie przez 10 sekund.
- Lekkoatletyka – dyscyplina, którą mogą uprawiać osoby z wieloma niepełnosprawnościami. W jej skład wchodzą: rzut w dal, rzut oszczepem, skok wzwyż, biegi czy maratony.
- Boccia – gra polega na umieszczeniu jak największej ilości bil jednego koloru, w sąsiedztwie wcześniej wyrzuconej białej bili.
- Tenis na wózkach – w odróżnieniu od tenisa osób sprawnych, piłka może się tu odbić dwa razy, a kolejne odbicie może nastąpić poza polem gry.
- Goalball – drużynowa gra przeznaczona dla osób niewidomych i niedowidzących. Polega na zdobyciu jak największej liczby bramek, piłką z umieszczonymi wewnątrz dzwoneczkami (to dzięki nim zawodnicy są w stanie zlokalizować jej położenie). Gracz po przyjęciu piłki ma zaledwie 10 sekund na oddanie rzutu.
- Szermierka na wózkach – walki odbywają się na wózkach ze specjalną ramą stabilizacyjną. Nogi nie mogą dotykać podłoża, a jakiekolwiek ich użycie, wiąże się z przyznaniem punktów rywalowi.
- Monoskijing – sport, podobny do snowboardingu, w którym wykorzystywana jest jedna narta, z tą różnicą, że w monoskijingu stopy ułożone są równolegle do osi nart.
- Amp futboll – piłka nożna uprawiana przez osoby po amputacjach, oparta na zasadach gry osób pełnosprawnych.
- Handbike – rower z napędem ręcznym, który jest połączeniem wózka inwalidzkiego i roweru. Używany jest w kolarstwie szosowym.
Znani sportowcy z niepełnosprawnością
Inspirują, trenują i udowadniają, że nie warto się poddawać. Są Mistrzami Świata, Mistrzami Europy i medalistami Igrzysk Paraolimpijskich. Oto kilka przykładów osób, które swoimi osiągnięciami zawstydzą niejednego zdrowego zawodnika.
- Marcin Oleksy – Polski ampfutbolista, zdobywca prestiżowej nagrody ,,Bramka Roku”.
- Barbara Bieganowska-Zając – dwukrotna mistrzyni paraolimpijska i specjalistka w biegach długodystansowych.
- Jakub Tokarz – złoty medalista Igrzysk Paraolimpijskich, wielokrotny medalista Mistrzostw Świata i Mistrzostw Europy w kajakarstwie.
- Rafał Wilk – wielokrotny medalista Igrzysk Paraolimpijskich i Mistrzostw Świata w parakolarstwie.
- Marzena Zięba – medalistka Igrzysk Paraolimpijskich, Mistrzostw Świata i Mistrzostw Europy w podnoszeniu ciężarów.
- Joanna Mendak – wielokrotna medalistka Igrzysk Paraolimpijskich w parapływaniu.
- Szymon Sowiński – wielokrotny medalista Igrzysk Paraolimpijskich, Mistrzostw Świata i Mistrzostw Europy w parastrzelectwie.
- Dariusz Pender – 9-krotny medalista Igrzysk Paraolimpijskich, medalista Mistrzostw Świata i Mistrzostw Europy w paraszermierce.
- Natalia Partyka – wielokrotna medalistka Igrzysk Paraolimpijskich i Mistrzostw Świata w paratenisie stołowym.
- Milena Olszewska – medalistka Igrzyska Paraolimpijskich, Mistrzostw Świata i Mistrzostw Europy w parałucznictwie.
- Igor Sikorski – medalista Igrzysk Paraolimpijskich, Pucharu Świata i Pucharu Europy w paranarciarstwie alpejskim.