Islam – ekstremistyczny światopogląd czy religia pokoju?

W ostatnich latach, islam kojarzy się głównie z krwawymi zamachami wstrząsającymi opinią publiczną, które dokonywane są w imię Allaha, wojnami religijnymi, uchodźcami oraz tak zwanym Państwem Islamskim. Tymczasem hierarchowie i duchowni islamscy odcinają się od tych działań twierdząc, że religia mahometańska jest religią pokoju. Jak jest naprawdę? Co wiemy o islamie i jakie jest jego prawdziwe oblicze?

Początki islamu sięgają 610 roku naszej ery, kiedy to jej twórca, Mahomet, zaczął twierdzić iż doznał objawienia archanioła Gabriela i ogłosił zasady nowej religii. Islam jest drugą na świecie pod względem liczby wyznawców religią. Jest to religia monoteistyczna. Muzułmanie wierzą w jednego Boga – Allaha. Islam ma wspólne korzenie z judaizmem i chrześcijaństwem. Zgodnie z nauką proroka Mahometa, objawienie przekazane Żydom i chrześcijanom przez Abrahama, Mojżesza i Jezusa, powinno zostać ponowione i uzupełnione. Jest ono zapisane w Świętej Księdze Islamu, Koranie. Sunna jest uznawana za drugie źródło dotyczące nakazów religijnych; została napisana przez towarzyszy Mahometa i opisuje to, co Mahomet powiedział, zrobił i co pochwalał. Każdy muzułmanin zobowiązany jest do modlitwy pięć razy dziennie, postu w miesiącu Ramadan, wyznania wiary: Jedynym Bogiem jest Allah a Mahomet jest jego największym prorokiem, jałmużny wobec potrzebujących oraz pielgrzymki do Mekki przynajmniej raz w życiu. Owe pięć filarów stanowi podstawę posłuszeństwa muzułmanów, które traktowane są bardzo rygorystycznie i dosłownie. Osiągnięcie raju przez muzułmanów związane jest z posłuszeństwem wyżej wymienionych czynności. Przesłanie Mahometa początkowo głoszone było wśród przedstawicieli plemion arabskich, z czasem jednak rozpowszechniło się na całym świecie. Islam dzieli się na trzy odłamy: islam sunnicki, islam szyicki oraz islam harydżycki. Poszczególne odłamy różnią się poglądami na temat szczegółów wiary. Muzułmanie modlą się w meczetach pod przewodnictwem imamów, którzy nie są jednak kapłanami.

Są jednak w islamie kwestie budzące kontrowersje; przede wszystkim dżihad, czyli święta wojna. Wątpliwości wynikają z dosłownego interpretowania tego terminu przez ekstremistów, stąd dochodzi do zamachów i innych tragedii, dokonywanych przez nich z imieniem Allaha na ustach. Może on być również pojmowany jako obrona wiary przed atakami oraz wewnętrznej walki duchowej. W Koranie znajduje się pochwała pokoju, stwierdza się też, że to bezbożnicy wywołują wojny i że Allah nie pochwala użycia siły zbrojnej (kital), z wyjątkiem walki przeciwko siłom zła:

„Ilekroć rozpalają ogień wojny, Bóg go wygasza. Oni usiłują szerzyć na ziemi zgorszenie, lecz Bóg nie miłuje tych, którzy szerzą zgorszenie.” (Koran 5:64)

„Wolno walczyć tym, którzy doznali krzywdy – Zaprawdę, Bóg jest wszechwładny, by im udzielić pomocy – i tym, którzy zostali wypędzeni bezprawnie ze swoich domostw, jedynie za to, iż powiedzieli: „Pan nasz – to Bóg!” I jeśliby Bóg nie odepchnął ludzi, jednych przy pomocy drugich, to zostałyby zniszczone klasztory i kościoły, miejsca modlitwy i meczety, gdzie często wspomina się imię Boga. Bóg pomoże z pewnością tym, którzy Jemu pomagają. Zaprawdę, Bóg jest Mocny, Potężny!” (Koran 22:39-40)

Kolejną kontrowersyjną kwestią w wierze mahometańskiej jest traktowanie kobiet. Wersety Koranu dotyczące tej płci są różnie interpretowane w zależności od kontekstu, czasu, sytuacji politycznej i społeczno-ekonomicznej, jednakże w świetle Koranu, mężczyzna i kobieta są traktowani jako różne, lecz równe sobie istoty ludzkie. Islam zagwarantował kobiecie szereg praw, zgodnie ze słowem objawionym Boga zapisanym w Koranie. Sprawa kobiety jako świadka w islamie również budzi wątpliwości – krytykowane są zawarte w Koranie wskazania o biciu kobiet w niektórych sytuacjach:

Żony powinny być posłuszne, zachowywać tajemnice mężów swoich, gdyż pod ich straż niebo je oddało; mężowie doznający ich nieposłuszeństwa, mogą je karać, zostawić w osobnych lożach, a nawet bić je; uległość niewiast powinna dla nich być ochroną od złego z niemi obchodzenia się (4:34)

W dzisiejszych czasach islam przechodzi intensywne przemiany, które odcinają go od wielu kwestii spornych. Wyjątkami są ugrupowania ekstremistyczne, które kierują się fundamentalistycznym, niezdrowym i nieprawdziwym ujęciem tej religii, od którego jak wcześniej zostało wspomniane, duchowni islamscy się odcinają.